Từ A – Z cách chăm sóc trẻ sơ sinh, từ bé trai cho tới bé gái mới đẻ

Bé sơ sinh mới chào đời rất non nớt. Do vậy phương pháp chăm sóc trẻ sơ sinh mới đẻ đúng cách chính là bí quyết giúp con lớn nhanh, mẹ “nhàn hạ”. Đừng bỏ qua những việc làm dưới đây khi chăm sóc bé trai và bé gái sơ sinh tại nhà mẹ nhé!

Hướng dẫn kỹ năng cơ bản để chăm sóc trẻ sơ sinh mới chào đời đúng cách tại nhà

Ngay cả những người đã từng làm mẹ cũng rất bối rối khi phải chăm sóc một em bé sơ sinh non nớt, mỏng manh. Có quá nhiều thứ phải học hỏi và thích nghi từ khi bé chào đời. Vậy hãy bắt đầu từ những việc nhỏ nhất nhé.

Bế trẻ sơ sinh

Bế trẻ rất đơn giản, hãy bắt đầu cách chăm sóc trẻ sơ sinh mới chào đời bằng việc học cách bế trẻ nhé: đầu tiên đặt trẻ nằm ngửa và dùng hai cánh tay bế trẻ lên, một tay đỡ phía dưới sao cho cánh tay đỡ phần đầu bé, bàn tay đỡ phần mông. Tay còn lại thoải mái để vuốt ve bé.

Cách cho trẻ sơ sinh ăn

Trong 6 tháng đầu đời trẻ cần được bú sữa mẹ hoàn toàn để tăng cường sức đề kháng và phát triển toàn diện. Mặc dù vậy, vì một lý do nào đó khiến mẹ bị mất sữa thì mẹ có thể cho bé sử dụng sữa công thức. Lưu ý là sữa công thức chỉ là lựa chọn thứ hai sau sữa mẹ. 

Dạ dày trẻ sơ sinh khá nhỏ, mẹ nên cho trẻ bú thường xuyên để con có đủ lượng sữa cần thiết. Mỗi cữ bú có thể cách nhau 1 – 2 tiếng và kéo dài 15 – 30 phút trong những tuần đầu khi chăm sóc trẻ mới sinh, tuy nhiên cũng cần phải cân đối lượng sữa và nhu cầu bú của trẻ. Mẹ có thể nhìn vào những biểu hiện của trẻ để biết trẻ “đòi ăn” hay chưa: như trẻ khóc, không yên, tém miệng liên tục…

>>Xem thêm: Mẹ cần biết: Cách TỐT NHẤT để chăm sóc trẻ sơ sinh vào mùa hè

Một vài mẹ băn khoăn rằng trẻ đang ngủ có nên đánh thức trẻ dậy ăn không? Điều này không nên bởi trẻ cần ngủ khoảng 16 – 20 tiếng/ ngày và mỗi giấc ngủ kéo dài 1 – 3 tiếng, khi nào trẻ thức giấc mẹ có thể cho bé bú bù lại. Mặc dù vậy nếu con ngủ quá 4 tiếng thì mẹ nên đánh thức để bé ăn. 

Hãy gắn kết tình mẫu tử bằng cách nói chuyện, cười đùa khi trẻ bú. Tinh thần vui vẻ sẽ giúp trẻ sảng khoái và lớn nhanh hơn.

Giúp bé sơ sinh ợ hơi khi bú

Tránh tình trạng ọc sữa hoặc đầy bụng. Mẹ nên vỗ ợ hơi trẻ sau mỗi lần con bú sữa mẹ hoặc dùng sữa công thức.

Tư thế bế bé khi vỗ ợ hơi là mẹ bế vác bé lên để bụng bé áp sát vào ngực sau đó vỗ nhẹ lưng bé. Mẹ giữ nguyên tư thế đó trong vòng 10 – 15 phút, lưu ý một tay mẹ luôn phải đỡ đầu và cổ bé cẩn thận vì bộ phận này của con rất yếu.

Trẻ sơ sinh hay bị trào ngược dạ dày vì chức năng của van giữa dạ dày và thực giản chưa hoàn thiện, vỗ ợ hơi cho con sẽ giúp con không đầy bụng, ọc sữa, sặc sữa. Thực tế, rất nhiều trường hợp trẻ sơ sinh sặc sữa dẫn tới tử vong nên mẹ hết sức lưu ý vấn đề này.

>>Xem thêm: 5 lưu ý khi chăm sóc trẻ sơ sinh mùa thu đông lạnh để con không ốm

Cách vệ sinh cho trẻ sơ sinh

Vệ sinh là bước rất quan trọng và những công việc thường xuyên mẹ phải làm khi chăm sóc bé sơ sinh mới đẻ tại nhà là: thay tã bỉm, tắm bé, vệ sinh răng miệng, tai, rốn…

– Thay tã bỉm cho bé: Nếu chọn bỉm hãy chọn loại có thiết kế lớn hơn bé một cỡ, còn nếu dùng tã vải hãy chọn loại vải cotton mềm mại, thấm nước tốt. Sau 2 – 3 giờ hoặc sau mỗi lần trẻ ị nên thay bỉm, tã cho con. Rửa bộ phận sinh dục của con bằng khăn mềm và nước ấm theo hướng từ trước ra sau.

– Cách tắm bé: Trước khi tắm mẹ nên rửa tay sạch sẽ, cắt hết móng tay. Nước tắm chỉ cần sạch có thể thêm một vài giọt chanh hoặc vài lát gừng nhỏ. Lưu ý nhiệt độ nước tắm chỉ từ 36 – 38 độ và phòng tắm kín gió, mẹ có thể đo bằng nhiệt kế hoặc sử dụng cùi chỏ tay để thử nước tắm – đây là bí quyết chăm sóc trẻ sơ sinh rất hữu dụng mà không phải mẹ nào cũng biết.

Trong khi tắm nên nói chuyện và âu yếm bé để con cảm nhận tình yêu thương và thoải mái.

– Vệ sinh rốn cho trẻ: Phương pháp chăm sóc trẻ sơ sinh khi chưa rụng rốn quan trọng hàng đầu chính là vệ sinh rốn cho trẻ. Nguyên tắc vệ sinh như sau:

• Rửa tay thật sạch trước khi thực hiện.
• Chỉ sử dụng cồn sát khuẩn 70 độ và bông vô khuẩn để lau rửa, ngoài ra không được bôi bất kỳ dung dịch nào khác.
• Khi tắm không nên để nước dính vào cuống rốn. Không nên quấn chặt rốn và hãy để thông thoáng giúp rốn nhanh khô.
• Thấy rốn ra dịch vàng hoặc đỏ cần cho con đi khám, tuyệt đối không tự ý mua hoặc sử dụng lá cây đắp ngoài.

Cách chăm sóc trẻ so sinh khi ngủ

Chăm sóc giấc ngủ cho trẻ sơ sinh là một phần không thể thiếu đối các bà mẹ. Đơn giản vì đó là nhu cầu căn bản của mỗi con người, hơn nữa nếu trẻ được ngủ ngon giấc sẽ rất tốt cho hệ thần kinh, hệ xương của trẻ. Mẹ nên chú ý những vấn đề sau:

– Lúc đầu khi mới sinh trẻ chưa thể phân biệt được ngày và đêm, mẹ có thể điều chỉnh đồng hồ sinh học của bé về bình thường bằng cách ban đêm hãy tắt hết đèn, không gian yên tĩnh cho bé ngủ còn ban ngày bật điện hoặc mở cửa để con dần nhận thức được đêm – ngày.

>>Xem thêm: Cha mẹ cần biết: Các bệnh lý thường gặp ở trẻ sơ sinh và cách ứng phó

–  Giường ngủ của bé nên là đệm cứng, phẳng, không đặt nhiều gối hoặc đồ chơi xung quanh để bé được thoải mái đồng thời tránh nguy cơ ngạt thở.

– Nếu sữa mẹ nhiều, không nên cho trẻ vừa bú vừa ngủ phòng sữa về trẻ không kịp nuốt sẽ bị sặc.

Một vài lưu ý khi chăm sóc bé trai và bé gái sơ sinh

Khác biệt ở cách chăm sóc trẻ sơ sinh là bé trai và bé gái chính là bộ phận sinh dục của các bé. Bé trai sẽ đơn giản hơn bé gái.

Cách chăm sóc bé gái sơ sinh

Cấu tạo vùng kín của bé gái rất dễ bị hăm hoặc viêm nếu mẹ không biết cách vệ sinh. Mẹ đang băn khoăn làm thế nào để chăm sóc bé gái sơ sinh đúng cách thì mẹ có thể tham khảo những thông tin sau:

– Trong 2 tuần đầu mới sinh chỉ nên vệ sinh vùng kín bằng nước sạch.

– Rửa tay sạch sẽ trước khi vệ sinh cho con.

– Vệ sinh ngày 2 lần, dùng khăn mềm thấm nước ấm sau đó lau vào vùng bụng, mông, đùi rồi xuống bộ phận sinh dục theo nguyên tắc từ trên xuống, từ trước ra sau.

– Dùng khăn khô mềm thấm khô và thoa kem chống hăm và mặc quần áo cho bé.

– Một vài biểu hiện của các bé gái như chảy máu âm đạo, núm vú sưng hay vùng kín có mảng bám mẹ cũng không cần lo lắng. Đây vốn là hiện tượng sinh lý bình thường và một vài tuần tuổi sẽ biến mất.

Cách chăm sóc bé trai sơ sinh

Chăm sóc bé trai sơ sinh không phức tạp như bé gái. Mặc dù vậy mẹ cũng cần chú ý khi vệ sinh cho con:

– Trước khi vệ sinh nên rửa tay thật sạch, vệ sinh hàng ngày và sau mỗi lần cho đi nặng.

– Vệ sinh từ trên xuống, từ trước ra sau.

– Khi vệ sinh vùng kín bé trai mẹ không nên kéo da bao quy đầu của bé quá mạnh vì làm như thế sẽ làm tổn thương bộ phận nhạy cảm của con. Phần lớn bao quy đầu sẽ tự tuột ra trong một vài năm đầu đời hoặc không mẹ có thể hỏi ý kiến bác sĩ để cân nhắc làm thủ thuật cắt bao quy đầu.

– Trong quá trình chăm sóc trẻ sơ sinh mẹ đừng hoảng hốt khi thấy dương vật của con cứng lên, theo các bác sĩ đây là biểu hiện bình thường đã được hình thành từ trong bụng mẹ. Và là tín hiệu bàng quang của trẻ đã đầy và chuẩn bị “xả nước” mẹ nhé! 

>>Xem thêm: Tất tần tật cách chăm sóc da cho trẻ sơ sinh “chuẩn” tại nhà

Các vấn đề khác khi chăm sóc trẻ sơ sinh

Khi chăm sóc trẻ sơ sinh, ngoài việc vệ sinh sạch sẽ và đảm bảo các nhu cầu ăn, ngủ của con. Mẹ cũng cần chú ý tới các vấn đề sau:

Tiêm chủng đúng lịch cho trẻ: 

Tiêm chủng là biện pháp hữu hiệu và tối ưu giúp trẻ phòng ngừa nhiều bệnh nguy hiểm. Mặc dù vậy, mẹ cần cho con tiêm phòng đúng lịch để bé luôn được an toàn. Mẹ tham khảo lịch tiêm chủng cho trẻ sơ sinh tại đây: https://mebeaz.com/lich-tiem-chung-cho-tre-tu-0-den-5-tuoi/

Kiểm tra thân nhiệt của bé:

Thuốc hạ sốt và nhiệt kế không thể thiếu trong tủ thuốc của gia đình. Nghi ngờ trẻ bị sốt mẹ nên đo thân nhiệt cho bé ngay:

– Trẻ 36,5 – 37 là mức bình thường.

– Thân nhiệt thấp hơn 36,5 mẹ cần ủ ấm cho trẻ ngay.

– Thân nhiệt trên 37 độ cần mặc thoáng cho con và theo dõi thêm, nếu thấy trên dưới 38 độ mẹ hãy chườm ấm, từ 38,5 cho con sử dụng hạ sốt và đưa con đi khám ngay.

Trên đây là một số lời khuyên về chăm sóc trẻ sơ sinh đúng cách tại nhà. Hy vọng với những kiến thức này sẽ giúp các mẹ vững tâm hơn để nuôi con khôn lớn.

Nguồn: Mebeaz.com