Thanh Nga (Nam Định) gửi câu hỏi tới chuyên mục sức khỏe mẹ bé như sau: “Chào chuyên gia, em năm nay 24 tuổi. Em mới từ viện sản về, sinh mổ hôm nay là ngày thứ 5. Em nghe nói đẻ xong phải kiêng cữ rất nhiều thứ, nhà chỉ có 2 vợ chồng. Bố mẹ hai bên ở xa không chăm sóc được.
Xin hỏi tại sao cần phải kiêng? Và phụ nữ sau khi sinh nên kiêng những gì ạ? Em sinh mổ có cần phải chú ý gì hơn không? Em cảm ơn!”
Nội dung chính trong bài
Chào Thanh Nga!
Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi tới chuyên gia của Mebeaz. Vấn đề phụ nữ sau khi sinh cần phải kiêng gì cũng là băn khoăn của rất nhiều chị em lần đầu làm mẹ hay chuẩn bị lâm bồn. Chúng tôi xin được trả lời lần lượt những câu hỏi của bạn như sau:
Tầm quan trọng của việc kiêng cữ đối với phụ nữ mới sinh
Không phải ngẫu nhiên mà khái niệm kiêng cữ sau khi sinh lại được hình thành từ đời các bà các mẹ thời xưa. Tuy nhiên, cũng tùy thuộc vào mỗi vùng miền, tập quán gia đình, địa phương lại có những kiểu ở cữ khác nhau.
Ngay nay, theo các bác sĩ sản khoa việc kiêng cữ đối với sản phụ không còn khắt khe như trước nữa nhưng chị em vẫn cần phải đảm bảo một số nguyên tắc kiêng cữ khoa học nhất để sức khỏe nhanh chóng phục hồi. Cụ thể là:
- Phục hồi thể lực của sản phụ: Ai cũng hiểu, trải qua thời gian 9 tháng 10 ngày mang nặng đẻ đau cơ thể mẹ bầu rất yếu, hệ miễn dịch suy giảm, nội tiết tố rối loạn… Do đó các mẹ cần phải có thời gian nghỉ ngơi, sinh hoạt đúng cách thì sức khỏe mới mau chóng bình phục.
- Phục hồi cơ quan sinh sản: Cơ quan sinh sản là bộ phận chịu ảnh hưởng nặng nề của việc mang thai và “vượt cạn”. Chính vì thế kiêng những gì sau khi sinh để vùng kín phục hồi tốt là điều hết sức quan trọng.
- Bổ sung dinh dưỡng cần thiết để sức khỏe nhanh chóng bình phục.
Phụ nữ sau khi sinh nên kiêng những gì là vấn đề cần thiết nhưng phải đảm bảo nguyên tắc khoa học, không gây tác động xấu tới tâm sinh lý của sản phụ, không cản trở quá trình phục hồi thể trạng của chị em.
Vậy phụ nữ sau khi sinh nên kiêng những gì?
Hiện nay, truyền thông báo đài, internet phát triển. Các mẹ nên tìm hiểu và cân nhắc lựa chọn những lời khuyên kiêng cữ khoa học. Những gì tốt thì nên theo, những gì chưa đúng thì cần loại bỏ.
Đôi khi cũng cần phải giải thích cho các bà, các mẹ theo quan niệm truyền thống để họ thông cảm và không ảnh hưởng tới mối quan hệ gia đình.
Quay lại với vấn đề phụ nữ sau khi sinh cần kiêng những gì? Xin được chia sẻ một số lời khuyên như sau:
Phụ nữ sau khi sinh cần kiêng gió và lạnh
Đúng là rất nhiều quan niệm kiêng cữ dân gian, truyền thống trùng với khoa học. Tuy nhiên, xét ở mức độ thì lại có sự khác nhau.
Nếu bà đẻ thời xưa phải nằm trong phòng kín gió, quàng khăn, đi tất, không được ra ngoài thậm chí là không tắm gội trong thời gian ở cữ… Thì ngày nay theo các bác sĩ các mẹ nên:
- Nằm trong phòng tránh gió lùa. Tùy vào điều kiện thời tiết có thể dùng điều hòa nhưng để nhiệt độ thích hợp.
- Trang phục kín đáo nhưng thoáng mát.
- Có thể tắm gội sau 2 – 3 ngày nhưng bằng nước ấm và cần phải nhanh chóng, không tắm bồn.
Không kiêng khem quá mức
Nếu như bà đẻ thời trước phải kiêng khem rất ngặt nghèo như: Không được ăn hải sản sợ lạnh bụng, không ăn rau cải sợ sau này hay đi tiểu, không ăn rau đay hay mồng tơi sợ bị đi ngoài hay chỉ ăn thịt rang, trứng luộc, ăn cháo chân giò quá nhiều…
Đôi khi chính những kiêng cữ quá mức đó sẽ khiến cho chị em bị thiếu chất, táo bón nặng hơn, ảnh hưởng tới sức khỏe.
Ngày nay, theo các chuyên gia sức khỏe phụ nữ sau khi sinh nên kiêng gì cũng phải đảm bảo nguyên tắc dinh dưỡng cân bằng: Chất đạm, chất béo, chất tinh bột đường, chất xơ. Đặc biệt là chú ý những điều sau:
- Chế biến món ăn đa dạng, phong phú, không kiêng khem quá mức.
- Kiêng ăn mặn.
- Kiêng ăn những thực phẩm chiên, rán nhiều dầu mỡ.
- Kiêng đồ cồn và thực phẩm đông lạnh.
Kiêng vận động mạnh, làm việc sớm
Ngay từ khi ở viện về các mẹ đã được khuyên là nên đi lại nhẹ nhàng, massage bụng, cho con bú thường xuyên để sản dịch nhanh chóng được đào thải, dạ con phục hồi.
Tuy nhiên, các mẹ cần phải chú ý đi lại quá nhiều, làm việc nặng nhọc sớm hay đôi khi là chị em nôn nóng giảm cân nên tập các bài tập thể dục quá sức. Lý do là cơ thể cũng cần phải có thời gian nghỉ ngơi.
Mặt khác, vận động nặng có thể khiến bị sa tử cung sau khi sinh, ảnh hưởng tới những lần sinh con tiếp theo.
Kiêng tiếng ồn và căng thẳng tâm lý
Sản phụ mới sinh cần phải tránh tiếng ồn quá lớn, hoặc nói to nhiều khiến chị em bị hụt hơi. Các mẹ có thể xem tivi hoặc đọc báo nhưng ở mức độ vừa phải, không quá 1 tiếng mỗi ngày để không ảnh hưởng tới mắt.
Căng thẳng tâm lý cộng thêm áp lực chăm sóc con nhỏ sẽ khiến cho sản phụ trở nên mệt mỏi, suy nhược, thậm chí bị trầm cảm sau khi sinh. Do đó, hãy để tinh thần thoải mái nhất, chia sẻ công việc và nói chuyện với bạn bè xung quanh là cách để giảm stress.
Kiêng quan hệ vợ chồng sớm
Lời khuyên cho chị em mới sinh là nên “nhịn yêu” khoảng 6 – 8 tuần mới nên quan hệ vợ chồng. Lý do là vùng kín sau khi sinh là bộ phận chịu ảnh hưởng của việc sinh con như rạch tầng sinh môn, đào thải sản dịch… Vì thế cần phải có thời gian nhất định để phục hồi.
Phụ nữ sinh mổ kiêng gì khác với sinh thường?
Bất kể là sinh thường hay sinh mổ cũng cần phải kiêng cữ để nhanh chóng phục hồi sức khỏe. Tuy nhiên, sinh mổ mất nhiều máu hơn, cần thời gian bình phục lâu hơn…
Do đó, đối với câu hỏi phụ nữ sau khi sinh mổ nên kiêng những gì? Ngoài những vấn đề chia sẻ ở trên, mẹ đẻ mổ cần chú ý những vấn đề sau:
- Kiêng ăn trong vòng 6 giờ đầu sau khi sinh. Chỉ nên ăn cháo loãng, thực phẩm mềm trong thời gian tiếp theo (từ 2 – 3 ngày) để dạ dày của sản phụ được phục hồi dần dần.
- Kiêng những món ăn ảnh hưởng tới sự lành lại của vết sẹo mổ như: Da gà, thực phẩm từ gạo nếp, rau muống…
- Ngoài ra, xin nhắc lại là đối với vấn đề sinh hoạt vợ chồng thì thời gian có thể “yêu” lại với mẹ sinh mổ lâu hơn sinh thường. Tốt nhất là khoảng 8 tuần sau sinh và khi nào chị em cảm thấy cơ thể thực sự bình phục.
Tóm lại, phụ nữ sau khi sinh nên kiêng gì cũng cần phải đảm bảo nguyên tắc khoa học và hợp lý để sức khỏe nhanh chóng hồi phục đồng thời không gây tác dụng ngược lại. Chúc các mẹ sức khỏe.
Nguồn: Mebeaz.com